مطالبه وجه اسناد تجاری بهادار

مطالبه وجه

مطالبه وجه اسناد تجاری بهادار

اسناد تجاری در معنای خاص آن به چک، سفته و برات اطلاق می شود. هر کدام از این اسناد دارای خصایص و ویژگی هایی هستند که به آنها اشاره می نماییم:

برات: سند تجاری است که به موجب آن شخصی به دیگری دستور می دهد تا در زمان مطالبه یا در تاریخ معین مبلغی را در وجه دیگری پرداخت نماید.

سفته: سند تجاری است که شخصی تعهد می کند مبلغ معینی را در زمان معینی یا در زمان مطالبه در وجه دیگری تأدیه نماید. نام دیگر سفته، فته ی طلب است.

چک: سند تجاری است که به موجب آن دارنده چک می توان از حساب موجود در بانک برداشت کند یا به آن بیفزاید.

مطالبه وجه

اوصاف اسناد تجاری

اسناد  تجاری دارای اوصافی هستند که آن را از سایر اسناد متمایز می نماید. این اوصاف عبارتند از:

الف- وصف تجریدی بودن اسناد تجاری: به این معنا که این اسناد مستقل از منشأ صدور خود یعنی معامله ای که بر اساس آن صادر شده است دارای اعتبار می باشند.

ب- وصف تنجیزی بودن: منظور از این وصف این است که اسناد تجاری بدون هیچ قید و شرطی صادر می شوند. در واقع، اعتبار سند منوط به تحقق شرطی نمی باشد.

پ-  قابلیت نقل و انتقال اسناد تجاری: اسناد تجاری از قابلیت نقل و انتقال برخوردارند. در چک با ظهرنویسی به آسانی می توان سند تجاری را به دیگری منتقل نمود.

اصول حاکم بر اسناد تجاری

اسناد تجاری دارای اصولی به شرح زیر هستند:

الف- اصل عدم استماع ایرادات: این اصل به این معنا است که طرح مواری همچون فسخ، انفساخ یا بطلان معامله بر اسناد تجاری اثر بخش نیست. البته اصل استماع ایرادات در رابطه بلافصل طرفین و یا در مقابل دارنده با سوء نیت قابل طرح می باشد اما در مقابل دارنده با حسن نیت و ایادی بعدی قابل طرح نمی باشند.

ب- اصل استقلال امضاها: منظور از اصل استقلال امضاها این است که هر امضا دارای اعتبار مخصوص خود می باشد. فرض کنید نسبت به امضا یکی از ظهرنویسان طرح دعوا گردد این امر مانع از مطالبه وجه چک نسبت به صادر کننده نیست. زیرا اصل استقلال امضاها در اسناد تجاری حاکم است.

پ- اصل استقلال تعهدات: این اصل به این معنی است که صادرکننده سند تجاری و امضاکنندگان آن با امضای خود پرداخت وجه چک را تعهد می نمایند. پس در حالتی که صادرکننده مدعی شود که وجه چک را به ایادی ما قبل دارنده پرداخت  کرده است چنین ادعایی از او پذیرفته نمی شود زیرا او تعهد به پرداخت وجه چک در وجه دارنده داشته است.

مطالبه وجه اسناد تجاری بهادار
مطالبه وجه اسناد تجاری بهادار

مطالبه وجه اسناد تجاری

در مورد مطالبه وجه اسناد تجاری موضوع را در دو بخش سفته و چک پی می‌گیریم:

سفته: چنانچه مبلغ موجود در سفته در تاریخ معین پرداخت نگردد، دارنده می تواند دعوای مطالبه وجه مطرح کند این نکته را نیز باید توجه داشت که دعوای مطالبه وجه در سفته هیچ گاه جنبه ی کیفری ندارد و همیشه دعوا از نوع دعاوی حقوقی می باشد.

چک: در مورد چک چنانچه دارنده آن به بانک مراجعه نماید و به هر دلیل از قبیل کسر موجودی یا نبود موجودی، خط خوردگی و (…) وجه به دارنده پرداخت نگردد می تواند گواهی عدم پرداخت از بانک دریافت نماید  و در این حالت ظرف شش ماده از تاریخ صدور گواهی عدم پرداخت به دادگاه کیفری جهت طرح دعوای کیفری مراجعه کند و در صورتی که بیش از شش ماه از زمان صدور گواهی عدم پرداخت گذشته باشد دارنده تنها می تواند دعوای حقوقی مطرح نماید. همچنین برای مطالبه وجه چک علاوه از دادگاه ها می توان از طریق اجرای ثبت نیز اقدام نمود. در این حالت دارنده، با گواهی عدم پرداخت به انضمام تکمیل فرم مربوط به اسناد رسمی لازم الاجرا می تواند درخواست صدور اجرائیه نماید. البته برای طرح دعوای چک در اجرای ثبت شرایطی وجود دارد:

– تنها علیه صادرکننده طرح دعوا امکان پذیر می باشد.

– در دعوای مطالبه وجه چک از طریق اجرای ثبت، تنها بانک افتتاح کننده حساب و صادرکننده دسته چک صالح است.

– در دعوای مطالبه وجه چک از طریق اجرای ثبت، امکان حبس صادر کننده وجود ندارد.

– در صورت عدم مطابقت امضای موجود در چک و نمونه امضای صادرکننده در بانک اجرائیه صادر نمی گردد.

برای طرح دعوای کیفری نیز شرایطی وجود دارند که عبارتند از :

– دارنده ظرف شش ماه از تاریخ گواهی عدم پرداخت طرح دعوا نماید.

– چک بابت تضمین داده نشده باشد.

– چک سفیدامضا نباشد.

– در متن چک شرطی درج نشده باشد.

– تاریخ واقعی صدور چک مقدم بر تاریخ مندرج بر روی چک نباشد.

مطالبه وجه
مطالبه وجه

نوشتن یک دیدگاه

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

برای امنیت، استفاده از سرویس reCAPTCHA گوگل مورد نیاز است که موضوع گوگل است Privacy Policy and Terms of Use.

من با این شرایط موافق هستم .